- Hội chứng Antiphospholipid ( viết tắt là APS) là một rối loạn tự miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo ra các kháng thể tấn công và làm hỏng các mô hoặc tế bào của chính nó.
- Thông thường hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể để tấn công các bệnh nhiễm trùng. Nhưng trong các kháng thể APS được tạo ra để chống lại phospholipids (một loại chất béo được tìm thấy trong nhiều tế bào và mô khác nhau). Nó đôi khi còn được gọi là Hội chứng Hughes nhằm tôn vinh các nhà khoa học đã tìm ra. Là một rối loạn của hệ thống miễn dịch gây ra nguy cơ đông máu.
Nội Dung Bài Viết
Triệu chứng Antiphospholipid
- Trong hội chứng antiphospholipid (APS). Hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể bất thường làm cho máu “dính” hơn bình thường.
- Điều này có nghĩa là những người bị APS có nhiều khả năng phát triển cục máu đông trong tĩnh mạch và động mạch của họ. Có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng.
Bao gồm:
- Huyết áp cao
- Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT)
- Đột quỵ
- Đau tim
- Thuyên tắc phổi (tắc nghẽn ở một trong các mạch máu trong phổi)
Một số triệu chứng thường gặp nhứng chúng ít phổ biến bao gồm:
- Vấn đề cân bằng và di chuyển
- Vấn đề về thị lực, chẳng hạn như tầm nhìn đôi
- Vấn đề về giọng nói và trí nhớ
- Một cảm giác ngứa ran hoặc ghim và kim trong tay hoặc chân của bạn ( Tê tay, Tê chân)
- Mệt mỏi (mệt mỏi cực độ)
- Lặp đi lặp lại đau đầu hoặc đau nửa đầu
Vấn đề với phụ nữ mang thai
- Phụ nữ mang thai với APS cũng tăng nguy cơ sảy thai , mặc dù lý do chính xác cho việc này là không chắc chắn.
- Phụ nữ có APS có nguy cơ biến chứng cao hơn nhiều khi mang thai, đặc biệt nếu không điều trị.
Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:
- Tái phát ( bị từ 3 hoặc nhiều hơn) sảy thai sớm. Thường là trong 10 tuần đầu của thai kỳ
- Sảy thai 1 hoặc nhiều hơn sau đó, thường là sau tuần thứ 10 của thai kỳ
- Sinh non , thường là vào hoặc trước tuần 34 của thai kỳ. Nguyên nhân có thể do tiền sản giật (nơi người phụ nữ bị huyết áp cao khi mang thai)
Ảnh: Biến chứng APS đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai
Nguyên nhân hội chứng Antiphospholipid
- Hội chứng antiphospholipid (APS) là do hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo ra các kháng thể bất thường được gọi là kháng thể antiphospholipid.
- Điều này làm tăng nguy cơ cục máu đông phát triển trong các mạch máu, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như:
- Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT)
- Đột quỵ
- Đau tim
Không rõ tại sao các kháng thể bất thường này được tạo ra. Hoặc tại sao nhiều người có kháng thể kháng phospholipid nhưng không phát triển cục máu đông.
Một sự kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường được cho là lời giải thích dễ chấp nhận nhất.
Kháng thể kháng phospholipid
- Kháng thể là các protein được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch để giúp chống lại nhiễm trùng và bệnh tật.
- Chúng là một phần của hệ thống phòng thủ của cơ thể và được sản xuất để giúp bảo vệ chống lại “những kẻ xâm lược nước ngoài”, chẳng hạn như vi khuẩn và virus.
- Các kháng thể báo hiệu hệ thống miễn dịch giải phóng các hóa chất để tiêu diệt các vi khuẩn và vi rút này, đồng thời ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan.
- Trong APS, hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể bất thường thay vì tấn công vi khuẩn và vi rút, tấn công nhầm vào các protein được tìm thấy ở bên ngoài các tế bào trong máu và mạch máu.
- Không biết làm thế nào điều này khiến máu đóng cục dễ dàng hơn. Nhưng hầu hết các chuyên gia tin rằng giữ cho máu của bạn ở độ đồng nhất chính xác (không quá chảy và không quá dính) là một hành động cân bằng tinh tế dựa trên các loại protein và chất béo khác nhau làm việc cùng nhau.
Sự cân bằng này có thể bị phá vỡ bởi các kháng thể bất thường ở những người có APS.
Yếu tố di truyền
- Nghiên cứu về di truyền học quanh APS vẫn còn ở giai đoạn đầu. Nhưng có vẻ như các gen bạn thừa hưởng từ cha mẹ có thể đóng vai trò trong việc phát triển các kháng thể kháng phospholipid bất thường.
- Nếu có một thành viên trong gia đình có kháng thể kháng phospholipid làm tăng cơ hội hệ thống miễn dịch của bạn cũng sản sinh ra chúng.
- Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số người có APS có gen bị lỗi đóng vai trò trong các điều kiện tự miễn dịch khác, chẳng hạn như lupus . Điều này có thể giải thích tại sao một số người phát triển APS cùng với một tình trạng hệ thống miễn dịch khác.
Ảnh: Yếu tố di truyền là một yếu tố được xem xét trong việc tìm nguyên nhân của APS
Nhân tố môi trường
- Người ta nghĩ rằng có thể cần một hoặc nhiều yếu tố kích hoạt môi trường để kích hoạt APS ở một số người.
Các yếu tố môi trường có thể chịu trách nhiệm bao gồm:
- Nhiễm virus, chẳng hạn như cytomegalovirus (CMV) hoặc parvovirus B19
- Nhiễm trùng do vi khuẩn, chẳng hạn như E. coli (một loại vi khuẩn thường liên quan đến ngộ độc thực phẩm ). Hoặc bệnh leptospirosis (một bệnh nhiễm trùng thường lây lan ở một số động vật)
- Một số loại thuốc. Chẳng hạn như thuốc chống động kinh hoặc thuốc tránh thai
- Một giả thuyết khác là nhiều người có kháng thể kháng phospholipid bất thường chỉ tiếp tục phát triển APS nếu họ có nguy cơ phát triển cục máu đông cao hơn.
Ví dụ: Nếu họ:
- Ăn một chế độ ăn uống không lành mạnh. Dẫn đến nồng độ cholesterol trong máu cao
- Không tập thể dục đủ
- Uống thuốc tránh thai hoặc liệu pháp thay thế hormone (HRT)
- Hút thuốc
- Béo phì
Nhưng điều này không giải thích được tại sao một số trẻ em và người lớn không có bất kỳ yếu tố rủi ro nào trong số này vẫn phát triển APS.
Chuẩn đoán Antiphospholipid
- Chẩn đoán chính xác hội chứng antiphospholipid (APS) rất quan trọng vì cục máu đông có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
- Chẩn đoán APS dựa trên kết quả xét nghiệm máu cụ thể và đánh giá y tế.
Xét nghiệm máu cụ thể
- Để chẩn đoán APS, máu cần phải được xét nghiệm tìm kháng thể kháng phospholipid bất thường làm tăng nguy cơ đông máu. Điều này đòi hỏi một xét nghiệm máu được thiết kế đặc biệt để tìm kiếm các kháng thể này.
- Chẩn đoán APS chỉ có thể được thực hiện sau 2 kết quả xét nghiệm máu bất thường, với ít nhất khoảng cách 12 tuần giữa chúng. Điều này là do các kháng thể antiphospholipid vô hại đôi khi có thể phát triển trong cơ thể trong thời gian ngắn.
- Thông thường. Đây là kết quả của nhiễm trùng hoặc tác dụng phụ của thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh . Nếu các kháng thể antiphospholipid được xác định trong lần xét nghiệm máu đầu tiên. Một xét nghiệm khác sẽ cần thiết vào một ngày sau đó để xác nhận xem các kháng thể bất thường có còn hay không.
Ghé thăm Medlatec hoặc Gentis để biết thêm thông tin về xét nghiệm kháng thể kháng phospholipid .
Đánh giá y tế
- Nếu xét nghiệm máu xác nhận bạn có APS. Bạn sẽ được đánh giá cẩn thận để kiểm tra xem bạn đã trải qua bất kỳ triệu chứng nào trước đây có thể do APS gây ra hay chưa.
Chẩn đoán APS thường có thể được xác nhận nếu bạn đã có:
- 1 hoặc nhiều cục máu đông được xác nhận.
- 1 hoặc nhiều lần sảy thai muộn không giải thích được vào hoặc sau tuần thứ 10 của thai kỳ.
- 1 hoặc nhiều sinh non vào hoặc trước tuần 34 của thai kỳ.
- Sảy thai sớm 3 lần trở lên không giải thích được trước tuần thứ 10 của thai kỳ.
Điều trị Antiphospholipid
- Điều trị hội chứng antiphospholipid (APS) nhằm mục đích giảm nguy cơ phát triển nhiều cục máu đông.
- Hầu hết những người bị APS cần dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống tiểu cầu hàng ngày trong suốt quãng đời còn lại.
- Nếu xét nghiệm máu cho thấy bạn có kháng thể kháng phospholipid bất thường. Nhưng bạn không có tiền sử đông máu, nên sử dụng viên aspirin liều thấp.
- Nếu bạn không thể dùng aspirin. Bạn có thể được kê toa một viên thuốc chống tiểu cầu thay thế gọi là clopidogrel .
- Viên nén Warfarin thường được khuyên dùng nếu bạn có APS và có tiền sử huyết khối. Chẳng hạn như trước đó có huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) hoặc đột quỵ .
- Nhưng điều này cần phải được thay đổi nếu bạn có thai hoặc đang có kế hoạch mang thai. Hãy cho bác sĩ của bạn nếu đây là trường hợp.
- Nếu bạn phát triển cục máu đông hoặc các triệu chứng của bạn đột nhiên trở nên nghiêm trọng. Có thể cần tiêm thuốc chống đông máu gọi là heparin.
- Những mũi tiêm này có thể được đưa vào bệnh viện, hoặc bạn có thể được đào tạo để tự tiêm.
Điều trị khi mang thai
- Phụ nữ được chẩn đoán APS được khuyến khích lập kế hoạch cho bất kỳ thai kỳ trong tương lai. Bạn không nên lo lắng gây ảnh hưởng đến tâm lí
- Điều này là do điều trị để cải thiện kết quả của thai kỳ có hiệu quả nhất khi nó bắt đầu càng sớm càng tốt sau khi cố gắng thụ thai.
- Một số loại thuốc dùng để điều trị APS cũng có thể gây hại cho thai nhi. Nếu bạn không có kế hoạch mang thai, có thể là vài tuần trước khi bạn nhận ra mình có thai.
- Điều này có thể làm tăng nguy cơ điều trị để bảo vệ thai kỳ không thành công. Điều trị trong khi mang thai bao gồm dùng aspirin hoặc heparin hàng ngày, hoặc kết hợp cả hai. Điều này phụ thuộc vào việc bạn có tiền sử đông máu và các biến chứng trước đó trong thai kỳ hay không.
- Warfarin không được khuyến cáo trong thai kỳ vì nó có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh nhỏ. Điều trị bằng aspirin hoặc heparin, hoặc cả hai, thường được bắt đầu khi bắt đầu mang thai và có thể tiếp tục trong 1 đến 6 tuần sau khi bạn sinh con.
Thay đổi lối sống
- Nếu bạn được chẩn đoán mắc APS, điều quan trọng là phải thực hiện tất cả các bước có thể để giảm nguy cơ phát triển cục máu đông.
Những cách hiệu quả để đạt được điều này bao gồm:
- Không hút thuốc
- Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh – ít chất béo và đường và chứa nhiều trái cây và rau quả
- Tham gia tập thể dục thường xuyên
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm cân nếu bạn béo phì (có chỉ số khối cơ thể từ 30 trở lên)
Ảnh: Chỉ số bmi là thước đo cơ bản cho lối sống
Biến Chứng Antiphospholipid
- Catastrophic antiphospholipid syndrome (CAPS) là một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của hội chứng antiphospholipid (APS). Nó xảy ra ở ít hơn 1% số người bị APS.
- Ở những người phát triển CAPS, cục máu đông đột ngột hình thành trên khắp cơ thể, dẫn đến suy đa tạng.
- Không rõ nguyên nhân gây ra điều này, nhưng 1 trường hợp trong 5 xảy ra sau khi bị nhiễm trùng, chấn thương hoặc phẫu thuật.
- Các triệu chứng ban đầu có thể ở phạm vi rộng, tùy thuộc vào cơ quan nào có liên quan.
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Mất máu cung cấp cho đầu ngón tay hoặc ngón chân của bạn. Khiến chúng chuyển sang màu xanh đậm hoặc đen
- Sưng mắt cá chân, bàn chân hoặc bàn tay
- Khó thở
- Đau bụng (bụng)
- Máu trong nước tiểu của bạn
- Lú lẫn
- Co giật
- Hôn mê
Các triệu chứng thường phát triển đột ngột và nhanh chóng trở nên tồi tệ hơn. Bạn cần đến bệnh viện tức khắc.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5280868/
Gửi bình luận